Οι λογιστικές πολιτικές, εκτιμήσεις, λάθη και σωστή εφαρμογή

Στο παρόν άρθρο, θα αναλύσουμε το λογιστικό χειρισμό μιας αλλαγής λογιστικής πολιτικής, εκτίμησης ή ενός λάθους.

Αρχικά θα δούμε τι προέβλεπε το ΕΓΛΣ, εν συνεχεία θα αναλύσουμε τι προβλέπεται στα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα και τέλος θα επιδιώξουμε τη σύνδεση τους με τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα.[av_hr class=’invisible’ height=’30’ shadow=’no-shadow’ position=’center’ custom_border=’av-border-thin’ custom_width=’50px’ custom_border_color=” custom_margin_top=’30px’ custom_margin_bottom=’30px’ icon_select=’yes’ custom_icon_color=” icon=’ue808′ font=’entypo-fontello’]

1. Τι υποδεικνύει το Ελληνικό Λογιστικό Σχέδιο;

Το Ελληνικό Λογιστικό Σχέδιο δεν υποδεικνύει σαφή λογιστικό χειρισμό σε περιπτώσεις αλλαγής λογιστικής πολιτικής ή τη διόρθωση ενός λογιστικού λάθους.

Στην περίπτωση αλλαγής λογιστικής πολιτικής προβλέπεται γνωστοποίηση στο Προσάρτημα των οικονομικών καταστάσεων, ενώ ταυτόχρονα μια αλλαγή λογιστικής πολιτικής π.χ. αλλαγή της μεθόδου αποτίμησης των αποθεμάτων θα προϋπόθετε την έγκριση της Επιτροπής Λογιστικών Βιβλίων.

Στην περίπτωση λογιστικού λάθους ο πιο συναφής λογαριασμός που θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί είναι ο λογαριασμός «82 ΕΞΟΔΑ ΚΑΙ ΕΣΟΔΑ ΠΡΟΗΓΟΥΜΕΝΩΝ ΧΡΗΣΕΩΝ».
[av_hr class=’invisible’ height=’30’ shadow=’no-shadow’ position=’center’ custom_border=’av-border-thin’ custom_width=’50px’ custom_border_color=” custom_margin_top=’30px’ custom_margin_bottom=’30px’ icon_select=’yes’ custom_icon_color=” icon=’ue808′ font=’entypo-fontello’]

2. Τι προδιαγράφουν τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα;

Το ΔΛΠ 8 προδιαγράφει τα κριτήρια για την επιλογή και την μεταβολή των λογιστικών πολιτικών καθώς και το λογιστικό χειρισμό και την γνωστοποίηση των μεταβολών στις λογιστικές πολιτικές, εκτιμήσεις και τις διορθώσεις λαθών.

[av_promobox button=’no’ label=’Click me’ link=’manually,http://’ link_target=” color=’theme-color’ custom_bg=’#444444′ custom_font=’#ffffff’ size=’large’ icon_select=’no’ icon=’ue800′ font=’entypo-fontello’]

Ορισμοί

Λογιστικές πολιτικές (Accounting policies)
Είναι οι συγκεκριμένες αρχές, βάσεις, συνθήκες, κανόνες και πρακτικές που εφαρμόζονται από μία οικονομική μονάδα για την κατάρτιση και παρουσίαση των οικονομικών καταστάσεων.

Αλλαγή στις λογιστικές εκτιμήσεις (Accounting estimates)
Είναι μια προσαρμογή της λογιστικής αξίας περιουσιακού στοιχείου ή υποχρέωσης ή το ποσό της περιοδικής ανάλωσης περιουσιακού στοιχείου που προκύπτει από εκτίμηση της παρούσας κατάστασης και των αναμενόμενων μελλοντικών ωφελειών και δεσμεύσεων που σχετίζονται με τα περιουσιακά στοιχεία και υποχρεώσεις.

Οι μεταβολές της λογιστικής εκτίμησης προκύπτουν από νέες πληροφορίες ή εξελίξεις και κατά συνέπεια δεν είναι διορθώσεις λαθών.

Λάθη προγενέστερων περιόδων (Prior period errors)
Είναι παραλείψεις και ανακρίβειες στις οικονομικές καταστάσεις μιας οικονομικής μονάδας που προκύπτουν από παράλειψη χρήσης ή κακή χρήση αξιόπιστων πληροφοριών που:

• Ήταν διαθέσιμες, όταν οι οικονομικές καταστάσεις για εκείνες τις περιόδους είχαν εγκριθεί
• Θα μπορούσε εύλογα να αναμένεται ότι αποκτήθηκαν και λήφθηκαν υπόψιν κατά την κατάρτιση και παρουσίαση εκείνων των οικονομικών καταστάσεων

Λάθη μπορεί να περιλαμβάνουν τα αποτελέσματα μαθηματικών σφαλμάτων, κακής εφαρμογής λογιστικών πολικών, παραλείψεις , παρερμηνείες γεγονότων και απάτη.
[/av_promobox]

[av_hr class=’invisible’ height=’30’ shadow=’no-shadow’ position=’center’ custom_border=’av-border-thin’ custom_width=’50px’ custom_border_color=” custom_margin_top=’30px’ custom_margin_bottom=’30px’ icon_select=’yes’ custom_icon_color=” icon=’ue808′ font=’entypo-fontello’]

Λογιστικές Πολιτικές

Κάθε οικονομική μονάδα πρέπει να επιλέγει και να εφαρμόζει τις λογιστικές αρχές και μεθόδους με συνέπεια για παρόμοιες συναλλαγές, γεγονότα και καταστάσεις.

Όταν δεν υπάρχει πρότυπο που να εφαρμόζεται σε μία συναλλαγή, τότε η διοίκηση πρέπει να εφαρμόσει δική της λογιστική πολιτική, στο βαθμό που να αντιπροσωπεύει αξιόπιστα την οικονομική θέση, απόδοση και τις ταμιακές ροές της οικονομικής μονάδας λαμβάνοντας υπόψιν το λογιστικό πλαίσιο.

Μια οικονομική μονάδα πρέπει να αλλάζει μια λογιστική πολιτική όταν το απαιτεί ένα πρότυπο ή διερμηνεία ή όταν τα αποτελέσματα καταλήγουν σε αξιόπιστη και περισσότερο σχετική πληροφόρηση.

Μια αλλαγή λογιστικής πολιτικής πρέπει να εφαρμόζεται αναδρομικά.

Στην περίπτωση της αναδρομικής εφαρμογής, η οικονομική μονάδα πρέπει να προσαρμόζει το υπόλοιπο έναρξης κάθε επηρεαζόμενου στοιχείου των ιδίων κεφαλαίων για την παλαιότερη από τις παρουσιαζόμενες περιόδους και των άλλων συγκριτικών ποσών για κάθε προγενέστερη περίοδο που παρουσιάζεται ως σαν η νέα λογιστική αρχή ή μέθοδος ήταν ανέκαθεν σε χρήση.

Όταν είναι ανέφικτο να προσδιοριστούν οι επιδράσεις
της μεταβολής λογιστικής πολιτικής που αφορούν τη συγκριτική πληροφόρηση, η οικονομική μονάδα εφαρμόζει την νέα λογιστική αρχή κατά την έναρξη της νωρίτερης περιόδου για την οποία είναι εφικτή η αναδρομική εφαρμογή, που μπορεί να είναι η τρέχουσα περίοδος και πρέπει να κάνει την αντίστοιχη αναπροσαρμογή στο υπόλοιπο έναρξης κάθε επηρεαζόμενου στοιχείου της καθαρής θέσης.

Όταν υπάρχει αλλαγή λογιστικής πολιτικής, η οικονομική μονάδα θα πρέπει να γνωστοποιεί:

• το γεγονός της αλλαγής,
• την φύση της αλλαγής και τους λόγους που η αλλαγή οδηγεί σε υπεύθυνη πληροφόρηση,
• της προσαρμογές που έγιναν κατά την τρέχουσα και τις προγενέστερες περιόδους συμπεριλαμβανομένων και των βασικών και απομειωμένων κερδών ανά μετοχή.

[av_icon_box position=’top’ boxed=’av-no-box’ icon=’ue823′ font=’entypo-fontello’ title=’Παραδείγματα αλλαγής λογιστικής πολιτικής είναι:’ link=” linktarget=” linkelement=” font_color=” custom_title=” custom_content=” color=” custom_bg=” custom_font=” custom_border=”]

[/av_icon_box]

• H απόφαση της διοίκησης μιας οικονομικής μονάδας να αποτιμήσει τα πάγια περιουσιακά στοιχεία της από το ιστορικό κόστος στην εύλογη αξία. Στην περίπτωση αυτής της αλλαγής λογιστικής πολιτικής η αρχική αναπροσαρμογή, κατ’ εξαίρεση, αντιμετωπίζεται με βάση το ΔΛΠ 16 (ενσώματα πάγια) ή ΔΛΠ 38 σε περίπτωση ασώματων περιουσιακών στοιχείων.
• H αλλαγή μεθόδου αποτίμησης των αποθεμάτων με την προϋπόθεση ότι η αλλαγή αυτή θα οδηγήσει σε πιο αξιόπιστη και υπεύθυνη παρουσίαση της οικονομικής θέσης της οικονομικής μονάδας. Αντιθέτως, μια τέτοια αλλαγή δεν επιτρέπεται αν στόχος της οικονομικής μονάδας είναι η ευκολότερη κατάρτιση των οικονομικών καταστάσεων ή η βελτίωση των οικονομικών αποτελεσμάτων.
• Μία οικονομική μονάδα αποφασίζει να συμπεριλάβει στα έξοδα διοίκησης ορισμένα σημαντικά έξοδα, τα οποία συμπεριελάμβανε μέχρι πρότινος στα έξοδα διαφήμισης με την προϋπόθεση ότι η αλλαγή αυτή θα οδηγήσει σε πιο αξιόπιστη και υπεύθυνη παρουσίαση της οικονομικής θέσης της οικονομικής μονάδας.

[av_hr class=’invisible’ height=’30’ shadow=’no-shadow’ position=’center’ custom_border=’av-border-thin’ custom_width=’50px’ custom_border_color=” custom_margin_top=’30px’ custom_margin_bottom=’30px’ icon_select=’yes’ custom_icon_color=” icon=’ue808′ font=’entypo-fontello’]

Λογιστικές Εκτιμήσεις

Η επίδραση μιας μεταβολής λογιστικής εκτίμησης καταχωρίζεται στην περίοδο που πραγματοποιείται.

Η οικονομική μονάδα, σε περίπτωση αλλαγής λογιστικής εκτίμησης, πρέπει να γνωστοποιεί την αξία της μεταβολής που έχει επίδραση στην τρέχουσα περίοδο ή που αναμένεται να έχει σε μελλοντικές περιόδους. Εφόσον η επίδραση της αλλαγής δεν είναι δυνατόν να εκτιμηθεί σε μελλοντικές περιόδους, η οικονομική μονάδα θα πρέπει να το γνωστοποιήσει.

[av_icon_box position=’top’ boxed=’av-no-box’ icon=’ue823′ font=’entypo-fontello’ title=’Παραδείγματα αλλαγής λογιστικής εκτίμησης είναι:’ link=” linktarget=” linkelement=” font_color=” custom_title=” custom_content=” color=” custom_bg=” custom_font=” custom_border=”]
[/av_icon_box]

• επανεκτίμηση της ωφέλιμης ζωής ενός παγίου περιουσιακού στοιχείου
• η αλλαγή της μεθόδου απόσβεσης ενός περιουσιακού στοιχείου
• η πρόβλεψη απαξίωσης αποθεμάτων ή επισφαλών απαιτήσεων

[av_hr class=’invisible’ height=’30’ shadow=’no-shadow’ position=’center’ custom_border=’av-border-thin’ custom_width=’50px’ custom_border_color=” custom_margin_top=’30px’ custom_margin_bottom=’30px’ icon_select=’yes’ custom_icon_color=” icon=’ue808′ font=’entypo-fontello’]

Λάθη

Η οικονομική μονάδα πρέπει να διορθώνει σημαντικά λάθη προγενέστερων περιόδων αναδρομικά στην πρώτη σειρά οικονομικών καταστάσεων που εγκρίνονται για έκδοση μετά την αποκάλυψη τους διενεργώντας επαναδιατύπωση των συγκριτικών ποσών των προγενέστερων περιόδων σαν το λάθος να μην είχε συμβεί.

Η οικονομική μονάδα θα πρέπει να γνωστοποιεί:

• την φύση του λάθους
• την αξία της διόρθωσης για κάθε προγενέστερη περίοδο για κάθε κονδύλι των οικονομικών καταστάσεων συμπεριλαμβανομένων και των βασικών και απομειωμένων κερδών ανά μετοχή.

[av_hr class=’invisible’ height=’30’ shadow=’no-shadow’ position=’center’ custom_border=’av-border-thin’ custom_width=’50px’ custom_border_color=” custom_margin_top=’30px’ custom_margin_bottom=’30px’ icon_select=’yes’ custom_icon_color=” icon=’ue808′ font=’entypo-fontello’]

3. Τι προβλέπουν τα Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα;

Το άρθρο 28 του Ν.4308/2014 προβλέπει συνοπτικά τη λογιστική πολιτική του ΔΛΠ 8 αναφέροντας τα εξής:

1. Οι μεταβολές των λογιστικών πολιτικών και οι διορθώσεις λαθών αναγνωρίζονται αναδρομικά με τη διόρθωση:
   α) Των λογιστικών αξιών των περιουσιακών στοιχείων, των υποχρεώσεων και της καθαρής θέσης, για τη σωρευτική επίδραση της μεταβολής κατά την έναρξη και λήξη της συγκριτικής και της τρέχουσας περιόδου, και
   β) των εσόδων, κερδών, εξόδων και ζημιών, όσον αφορά την επίδραση επί των λογιστικών μεγεθών της συγκριτικής περιόδου.
2. Οι μεταβολές των λογιστικών εκτιμήσεων αναγνωρίζονται στην περίοδο στην οποία διαπιστώνεται ότι προκύπτουν και επηρεάζουν αυτή την περίοδο και μελλοντικές περιόδους, κατά περίπτωση. Οι αλλαγές αυτές δεν αναγνωρίζονται αναδρομικά.
3. Η διόρθωση των λαθών διενεργείται άμεσα κατά τον εντοπισμό τους.

[av_hr class=’invisible’ height=’30’ shadow=’no-shadow’ position=’center’]

Από τον Γιώργο Τζίφα Ορκωτός Λογιστής στην Olympia Ορκωτοί Λογιστές Α.Ε Είναι μέλος του Σώματος Ορκωτών Ελεγκτών Λογιστών (ΣΟΕΛ). Επίσης, είναι μέλος του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (ΟΕΕ) και κάτοχος της άδειας ασκήσεως επαγγέλματος του Λογιστή – Φοροτεχνικού Α΄ τάξης. Σήμερα, εργάζεται ως Ορκωτός Ελεγκτής Λογιστής στην εταιρεία OLYMPIA ΟΡΚΩΤΟΙ ΕΛΕΓΚΤΕΣ ΛΟΓΙΣΤΕΣ Α.Ε.. Δες το προφίλ του εδώ